Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Prunus brigantina & Plantago sempervirens

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

fotò
fotò
Badassoun

Plantago sempervirens

Plantaginaceae

Àutri noum : Badasso, Baiassoun, Baiasso-bruno, Erbo-de-caio, Grano-de-caio.

Noms en français : Plantain toujours vert, Oeil-de-chien.

Descripcioun :
Planto que sèmblo un pichot bouissoun lignous e que douno pas trop d'èr, de primo, à un plantage. Pamens de vèire li flour se poudèn pas engana. Li fueio soun longo e estrecho.

Usanço :
Lou badassoun èi bessai la planto recouneigudo la mai vertuouso di relarg de-n-auto Prouvènço e de Vaucluso. S'emplego pèr sougna touto meno de plago, macaduro, pougnaduro, poustèmo e peréu contro lis estorso, li variço, l'enfecioun etc. Faire bouli emé d'aigo li flour o la planto un quart d'ouro, e emplega l'aigo encaro caudo en coumpresso.

Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae


Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms - Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Ribiero - Roucaio - Tepiero seco
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Plantago sempervirens Crantz, 1766

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
R
CC
CC
CCC
CC
C
C

Prunus brigantina & Plantago sempervirens

ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò

Coumpara Badassoun emé uno autro planto

fotò